3 / 2 - مسئوليتهاى اجتماعى
3 / 2 - 1 - پيشگامى در عمل
64. امام على عليه السلام : هر كه خود را در مقام پيشوايى مردم قرار دهد، بايد پيش از تعليم ديگران، به تعليم خود بپردازد و پيش از آنكه با زبانش تربيت كند، با رفتار خود، تربيت نمايد و كسى كه آموزگار و مربّى خود باشد، بيشتر سزاوار بزرگداشت است تا كسى كه (پيش از خودسازى )آموزگار و مربّى ديگران باشد.
3 / 2 - 2 - اهتمام به امور مسلمانان
65. پيامبر خداصلى الله عليه وآله : كسى كه روز خود را آغاز كند و به امور مسلمانان اهتمام نورزد، مسلمان نيست.
66. پيامبر خداصلى الله عليه وآله : هركه به كار مسلمانان اهتمام نورزد، از آنان نيست و هركه صبح و شام، خيرخواه خدا و پيامبر او و كتاب و امامش و توده مسلمانان نباشد، از آنان نيست.
67. پيامبر خداصلى الله عليه وآله: مؤمنان را در مهربانى ورزيدن به يكديگر، دوستى با يكديگر و ملاطفت با يكديگر، چونان يك پيكر مىبينى كه چون عضوى (به درد آيد و )شكايت كند، ديگر اعضا با بىخوابى و تب با او همصدا مىشوند و يكديگر را فرا مىخوانند.
68. پيامبر خداصلى الله عليه وآله : بندهاى به سبب برداشتن شاخه خارى از سرِ راه مسلمانان به بهشت رفت.
69. امام صادق عليه السلام: مؤمن، برادرِ مؤمن است؛ همچون يك پيكر كه اگر عضوى از آن بنالد، (شخص دردمند) درد آن را در ساير اعضاى خود مىبيند، و روحهايشان از يك روح است. روح مؤمن به روح خدا پيوستهتر از پرتو خورشيد به خورشيد است.
3 / 2 - 3 - حسن معاشرت
قرآن :
و ياد كنيد هنگامى را كه از بنى اسرائيل پيمان گرفتيم كه جز خدا را نپرستيد و به پدر و مادر و خويشاوندان و يتيمان و بينوايان، نيكى كنيد، و با مردم به زبان خوش سخن گوييد و نماز را برپا داريد و زكات را بپردازيد. سپس جز اندكى از شما، سر برتافته، رويگردان شديد.
و خدا را بپرستيد و چيزى را شريك او قرار ندهيد و به پدر و مادر و به خويشان و يتيمان و بينوايان و همسايه نزديك و همسايه دور و همنشينِ نزديك و در راه مانده و بردگان خود نيكى كنيد، (و بدانيد )كه خداوند، كسى را كه متكبّر و فخرفروش است، دوست ندارد.
و بندگان (واقعى خداى) رحمان كسانىاند كه بر (روى )زمين با آرامش و فروتنى راه مىروند؛ و چون نادانان، آنها را (به گفتار ناروا )طرف خطاب قرار دهند، آنها سلام مىگويند.
حديث :
70. امام علىعليه السلام - در سفارش به فرزندان خود، به هنگام احتضار: فرزندان من! با مردم چنان معاشرت كنيد كه اگر شما را نديدند، مشتاق ديدنتان باشند و هرگاه مُرديد، براى شما بگريند.
71. امام على عليه السلام - در سفارش به پسرش محمّد بن حنفيه -: خود را پايبند دوستى با مردم كن، جان خود را بر دشواريهاى مردم، صبورى ده، جان و مالت را براى دوستت، عطا كن، و حضورت را براى آشنايانت، گشادهرويى و دوستىات را براى عموم مردم، و عدالت و انصافت را براى دشمنت ببخش، و دين و ناموس خود را از هر كس دريغ دار كه اين كار، براى دين و دنيايت ايمنىبخشتر است.
72. امام على عليه السلام: بهترين چيزى كه مردم با آن، دلهاى دوستانشان را به دست مىآورند و كينهها را از دلهاى دشمنانشان مىزدايند، خوشرويى به هنگام ديدارشان است، پرسش حالشان در هنگام نبودشان، و گشادهرويى در حضورشان.
73. امام على عليه السلام: گشادهرويى و خوشرويى، بخشش، نيكوكارى و آغاز كردن به سلام، دوستى مردم را فراچنگ مىآورد.
74. امام صادق عليه السلام : با منافق به زبانْ اظهار دوستى كن و با مؤمن، دوستِ يكرنگ باش و اگر فردى يهودى با تو همنشينى كرد، با او خوشرفتار باش.
75. المحاسن - به نقل از ابوبكر حضرمى -: برادرم علقمه به امام باقرعليه السلام گفت: ابوبكر مىگويد: براى علىعليه السلام با مردم بايد جنگيد.
امام باقرعليه السلام به من فرمود: «اگر بشنوى كه كسى علىعليه السلام را دشنام مىدهد و تو بتوانى بينى او را قطع كنى، اين كار را مىكنى؟».
گفتم: آرى.
حضرت فرمود: «اين كار را مكن».
سپس فرمود: «من اگر بشنوم كسى به على ناسزا مىگويد، در پناه ستونى از او پنهان مىشوم و چون ناسزاگوييهايش تمام شد، پيش او مىروم و با وى دست مىدهم»(5).
3 / 2 - 4 - خيرخواهى براى همه
76. امام على عليه السلام : خيرخواهى (ويكرنگى) از خصلتهاى بزرگواران است.
77. امام على عليه السلام : چه سخن حكيمانه و جامعى است اين سخن كه آنچه را بر خود مىپسندى، براى مردم نيز بپسندى و آنچه را بر خود نمىپسندى، بر آنها نيز نپسندى.
78. امام صادق عليه السلام : برشما باد خيرخواهى براى خدا نسبت به خلق او؛ زيرا هرگز خداوند را با عملى بهتر از اين كار، ملاقات نخواهى كرد.
3 / 2 - 5 - نيكى به همه مردم
79. پيامبر خداصلى الله عليه وآله : اوج خِرد، پس از ايمان به خدا، دوستى با مردم و خوبى كردن به هر آدم نيك و بدى است.
80. پيامبر خداصلى الله عليه وآله: خلق، نانخور خدايند. لذا محبوبترينِ خلق نزد خدا، كسى است كه به نانخوران خدا سودى رساند و خانوادهاى را شادمان كند.
81. پيامبر خداصلى الله عليه وآله : ايمان، هفتاد و اندى شاخه دارد. برترينِ آنها گفته «لا اله الا اللَّه» است و كمترين آنها برداشتن چيزهاى آزارنده از سر راه مردم است.
82. پيامبر خداصلى الله عليه وآله: هر كس در كنار راه، سرپناهى براى رهگذران بسازد، خداوند در روز قيامت، او را سوار بر شتر راهوارى از مرواريد، محشور فرمايد ، در حالى كه چهرهاش براى بهشتيان، نورافشانى مىكند تا آنكه همنشين ابراهيم خليل الرحمان در بارگاهش شود.
83. امام على عليه السلام : اسلحه پيامبر خدا را برداشتم، ديدم به قبضه شمشير وى سه جمله آويخته است: به كسى كه از تو بُريده است، بپيوند؛ به كسى كه به تو بدى كرده است، خوبى كن؛ و حق را بگو، هر چند به زيان خودت باشد.
84. امام على عليه السلام: خداوند سبحان، دوست دارد كه نيّت انسان نسبت به مردم، زيبا باشد، همچنان كه دوست دارد نيّت او در اطاعت از وى نيز نيرومند و خالص باشد.
85. امام على عليه السلام: نيكوكارى از فضايل انسان است .
86. امام صادقعليه السلام - درباره سخن خداوندU (از زبان حضرت عيسىعليه السلام كه): «و مرا هر جا كه باشم، مبارك قرار داد» -: مقصود از مبارك، بسيار سودمند بودن براى مردم است.
3 / 2 - 6 - وساطت در نيكى
87. پيامبر خداصلى الله عليه وآله: كسى كه به كار خوب راهنمايى كند، مانند كسى است كه آن را انجام داده است.
88. امام صادق عليه السلام : اگر احسان و كمك، هشتاد دست بگردد، همه آنها به سبب آن پاداش مىيابند، بىآنكه از اجر صاحبش چيزى كم شود.
3 / 2 - 7 - يارى ستمديده
89. پيامبر خداصلى الله عليه وآله - خداى تعالى به داوود وحى فرمود كه: «اى داوود! هيچ بندهاى نيست كه ستمديدهاى را يارى رساند يا در ستمى كه بر او رفته، با وى همدردى كند، مگر اينكه گامهاى او را در آن روزى كه گامها مىلغزد، استوار نگه مىدارم».
90. پيامبر خداصلى الله عليه وآله : هركه داد ستمديده را از ستمگر بگيرد، در بهشت يار و همنشين من باشد.
91. امام على عليه السلام - به حسنينعليهما السلام -: حق بگوييد و براى ثواب، كار كنيد و خصم ستمگر باشيد و يار ستمديده.
3 / 2 - 8 - كمك به آسيب ديدگان
92. پيامبر خداصلى الله عليه وآله: هر كس از آسيب رساندن آب يا آتش به گروهى از مسلمانان جلوگيرى كند، بهشت بر او واجب مىگردد.
93. پيامبر خداصلى الله عليه وآله : هر كس نابينايى را در دشتى چهل قدم راه برد، اگر همه زمين پُر از طلا گردد (و به او داده شود)، به اندازه سوزنى پاداش اين كار او داده نشده است و چنانچه او را از خطرى كه بر سر راهش قرار داشته باشد، بگذراند، روز قيامت، اين كار در ترازوى حسنات او صد هزار بار بزرگتر از دنيا باشد.
94. امام على عليه السلام : هر كس جلو آسيب رساندن آبى يا آتشى يا دشمنى زورگو به مسلمانان را بگيرد، خداوند گناهانش را بيامرزد.
3 / 2 - 9 - چشم پوشى
95. امام علىعليه السلام: از زيركى است: بيدارىات براى اداى حقوق شهروندان و تغافل از ستم آنان بر تو.
96. امام باقرعليه السلام: سامان يافتن كار مردم به اين است كه طورى با هم معاشرت كنند كه مانند پيمانهاى باشند كه دو سومش هوشيارى است و يك سومش ناديده گرفتن و چشمپوشى.
نظرات شما عزیزان: